Νους είναι το τμήμα εκείνο που σου έχει δοθεί. Δεν είναι δικό σου. Η συνειδητότητα είναι η φύση σου.
Ο νους είναι απλώς η περιφέρεια που δημιούργησε γύρω σου η κοινωνία, ο πολιτισμός, η μόρφωσή σου. Νους σημαίνει προγραμματισμός. Μπορείς να έχεις ινδουϊστικό νου, αλλά δεν μπορείς να έχεις ινδουϊστική συνειδητότητα. Μπορείς να έχεις χριστιανικό νου, αλλά δεν μπορείς να έχεις χριστιανική συνειδητότητα.
Η συνειδητότητα είναι μία. Είναι αδιαίρετη. Τα είδη του νου είναι πολλά γιατί είναι πολλές οι κοινωνίες. Οι πολιτισμοί, οι θρησκείες είναι πολλές. Κάθε πολιτισμός, κάθε κοινωνία, δημιουργεί διαφορετικό νου. Ο νους αποτελεί κοινωνικό υποπροϊόν. Και αν δεν διαλυθεί αυτός ο νους, δεν μπορείς να πας προς τα μέσα – δεν μπορείς να γνωρίσεις ποια είναι πραγματικά η φύση σου, ποια είναι αυθεντικά η ύπαρξή σου, η συνειδητότητά σου.
Η προσπάθεια να προχωρήσεις στον διαλογισμό αποτελεί αγώνα ενάντια στον νου. Όταν υπάρχει σιωπή, δεν υπάρχει νους. Όταν υπάρχει νους, δεν υπάρχει σιωπή. Διαλογισμός είναι η κατάσταση τού μη-νου. Όχι του σιωπηλού νου, όχι του υγιούς νου, όχι του συγκεντρωμένου νου, όχι. Διαλογισμός είναι η κατάσταση τού μη-νου: δεν υπάρχει μέσα σου η κοινωνία, δεν υπάρχει μέσα σου κανένας προγραμματισμός. Μόνο εσύ, με την καθαρή συνειδητότητά σου.
Στο Ζεν λένε: Βρες το αυθεντικό σου πρόσωπο, το πρόσωπο που είχες πριν γεννηθείς, ή το πρόσωπο που θα έχεις όταν θα πεθάνεις. Ποιο είναι αυτό το αυθεντικό πρόσωπο; Το αυθεντικό πρόσωπο είναι η συνειδητότητά σου. Όλα σου τα άλλα πρόσωπα προέρχονται από το νου σου.
Ο νους είναι ροή: σαν ποταμός, κυλάει, αλλάζει. Η συνειδητότητα είναι αιώνια, μία. Δεν είναι διαφορετική το πρωί και διαφορετική το βράδυ. Δεν είναι διαφορετική όταν γεννιέσαι και διαφορετική όταν πεθαίνεις. Είναι μία και είναι αιώνια. Το παιδί έχει παιδιάστικο νου, ο γέρος έχει γέρικο νου. Αλλά το παιδί και ο γέρος έχουν την ίδια συνειδητότητα, η οποία δεν είναι ούτε παιδιάστικη ούτε γέρικη.
Ο νους κινείται μέσα στο χρόνο και η συνειδητότητα κινείται στην αχρονικότητα. Είμαστε όμως ταυτισμένοι με τον νου. Λέμε συνεχώς, επιμένουμε: “Ο νους μου. Έτσι σκέπτομαι. Αυτή είναι η σκέψη μου. Αυτή είναι η ιδεολογία μου”. Λόγω αυτής της ταύτισης με τον νου, χάνεις εκείνο που είσαι πραγματικά.
Διάλυσε αυτές τις συνδέσεις με το νου. Να θυμάσαι ότι τα είδη τού νου σου δεν είναι δικά σου. Σου τα έδωσαν οι άλλοι: οι γονείς σου, η κοινωνία σου, το πανεπιστήμιό σου. Σου τα έχουν δώσει. Πέταξέ τα. Μείνε με την απλή συνειδητότητα η οποία είσαι, καθαρή συνειδητότητα, αθώα. Έτσι προχωρεί κανείς από τον νου στον διαλογισμό. Έτσι απομακρύνεται κανείς από την κοινωνία, από τα έξω προς τα μέσα. Έτσι προχωρεί κανείς από τον κόσμο που έφτιαξε ο άνθρωπος -τον κόσμο των ψευδαισθήσεων- προς την συμπαντική αλήθεια, την ύπαρξη.
*Osho, The New Alchemy: To Turn You On, Κεφάλαιο 10
